Pengenalan

            Sejak awal tahun lagi,Semenanjung Tanah Melayu dikenali sebagai Suvarnabhumi atau bumi emas.Terdapat banyak pelabuhan penting mucul di sepanjang Selat Melaka yang menjadi tumpuan pedagang india,China dan Eropah.Kedatangan para pedagang ini berbeza daripada kedatangan kuasa-kuasa Eropah pada abad ke-18.Perubahan yang berlaku di Eropah telah mendorong kuasa Eropah seperti Peranchis,Britain dan Jerman bersaing untuk mendapatkan tanah jajahan yang kaya dengan bahan mentah bagi memenuhi keperluan perindustrian mereka.

Pertapakan kuasa-kuasa ini telah membawa kepada pengenalan tanaman komersial seperti:getah,tebu,tembakau dan kelapa sawit.Kedatangan British ke Tanah Melayu bermula dengan penguasaan Pulau Pinang pada tahun 1786 oleh Francis Light.Diikuti dengan Singapura pada tahun 1819 dan pangambilan alihan Melaka daripada kuasa Belanda pada tahun 1824.Perjanjian Inggeris-Belanda pada tahun 1824 mengukuhkan lingkungan pengaruh British di Alam Melayu.Pada masa itu,kuasa British melalui syarikat Borneo Utara telah bertapak di Sabah dan James Brooke telah mengasaskan pemerintahan British di Sarawak.Zaman penjajahan British di Tanah Melayu,Sabah,Sarawak telah memberikan kesan mendalam dan mengubah corak ekonomi,politik dan sosial masyarakat  tempatan.
                 

Kesan dari segi Sosial

Kepesatan pembangunan sektor pertanian dan perlombongan oleh colonial British telah menyebabkan berlakunya masalah kekurangan tenaga buruh tempatan untuk memenuhi keperluan aktiviti ekonomi di Tanah Melayu.Bagi mengatasi masalah ini,pihak British telah membawa masuk tenaga buruh dari luar untuk bekerja dalam sektor pertanian dan perlombangan.Buruh dari India telah dibawa secara beramai-ramai untuk bekerja di ladang getah.Tenaga dari China pula dibawa masuk bekerja di lombong bijih timah.Kedatangan buruh China dan India ke Tanah Melayu sedikit sebanyak telah dipengaruhi oleh faktor-faktor yang mendorong mereka untuk meninggalkan Negara masing-masing.

Selain galakan kerajaan Kolonial British agar mereka berhijrah ke Tanah Melayu,penghijrahan meraka juga tidak pernah ditentang oleh orang Melayu.Kedatangan buruh dari China secara besar-besaran bermula sejak awal abad ke-19 lagi.Kebanyakan buruh China yang datang ke Tanah Melayu berasal dari wilayah selatan China seperti:Kwangtung,Kwangsi,Fukien.Hubungan tradisi antara Tanah Melayu dengan India telah mendorong mereka berhijrah ke Tanah Melayu.Kemakmuran Tanah Melayu yang sedang pesat membangun dari segi ekonomi melalui perusahaan getah dan bijih timah telah membuka banyak peluang pekerjaan kepada kaum imigran.Pemerintahan British telah mewujudkan kestabilan politik di Tanah Melayu yang bukan sahaja telah menarik pemodal tetapi buruh asing juga untuk ke sini.

Jalan Kereta Api

      Jalan kereta api telah dibina oleh Pihak British adalah untuk mempercepatkan penghantaran bijih timah dari kawasan perlombongan dan juga penghantaran getah dari kawasan perladangan getah ke pelabuhan-pelabuhan untuk tujuan pengeksportan.

      Pembinaan jalan kereta api boleh dibahagikan kepada tiga fasa.Fasa pertama adalah dalam lingkungan tahun 1885 hingga 1896.Jalan kerata apai dibina untuk memenuhi keperluan perlombongan bijih timah.Dengan itu jalan kerata api dibina di kawasan yang berdekatan dengan perlombongan bijih timah seperti negeri-negeri sebelah pantai barat.

       Landasan kereta api yang pertama dibina pada tahun 1885 yang menghubungkan antara Taiping dengan Port Weld pada bulan Jun 1885.Landasan ini dibina untuk menyediakan perkhidmatan bagi perindustruan bijih timah di Larut.Selain itu landasan kerata api yang lain dibina adalah dari Kuala Lumpur ke Bukit Kuda(1886),Klang ke Port Dickson(1891),Tapah Road ke Teluk Anson(1897).

       Fasa kedua melibatkan pembinaan antara tahun 1877 hingga 1909.Pada peringkat ini pembinaan jalan kereta api adalah untuk menghubungkan antara bahagian utara dengan bahagian selatan Semenanjung.

       Selepas pembentukan Negeri-Negeri Melayu Bersekutu,jalan-jalan kereta api yang sedia wujud mula disambungkan atas inisiatif Sir Frank Swettenham dan dikendalikan oleh Sistem Kereta api Negeri-Negeri Bersekutu.Pada tahun 1903 Prai disambungkan dengan Seremban dan juga Seremban ke Gemas.Pada tahun 1909 jalan kereta api menghubungkan Gemas dengan Johor Bahru dan 1923 di antara Johor dengan Singapura.Di utara Prai disambungkan dengan Padang Besar(1918) dan terus ke Thailand.Jalan kereta api di Gemas telah dipangjangkan hingga ke Tumpat,Kelantan melalui Kuala Lipis,Pahang dan terus ke Sungai Golok,Siam.Selain itu juga dijalankan pembinaan landasan kereta api yang menuju kea rah pantai timur.Menjelang tahun 1904 semua kawasan perlombongan bijih timah di Selangor,Perak dan Negeri Sembilan telah mempunyai perkihdmatan kereta api.

       Pembinaan jalan kereta api dalam fasa kedua bukan atas kepentingan perlombongan bijih timah sahaja malah juga atas kepentingan sector perladangan getah.Pihak British telah memastikan pembinaan jalan kereta api ini dapat memudahkan hasil getah dapat dibawa dengan mudah ke pelabuhan untuk tujuan pengeksportan ke luar negeri.

       Fasa ketiga pula melibatkan pembinaan jalan kereta api antara tahun1910 hingga tahun 1931.Pembinaan jalan kereta api telah juga meliputi negeri Kedah,Perlis,Johor,Kelantan dan Terengganu.Setiap negeri di Semenanjung telah duhubungkan dengan jalan kereta api meliput timur dan barat,utara dan selatan.

       Pembinaan jalan kereta api di Sabah telah dimulakan pada tahun 1896 di Bukau yang terletak kira-kira 13 kilometer dari Weston.Pada tahun 1900 pula jalan kereta api dibina untuk menghubungkan Beaufort dengan Jesseltob dan dipanjangkan jalan kereta api sehingga ke Tenom.Pembinaan jalan kereta api Sabah adalah untuk kegiatan pembukaan lading-ladang getah.Pembinaan jalan kereta api di Sabah tertumpu di kawasan pantai barat Sabah.Di Sarawak tiada rekod tertentu menunjukkan pembinaan jalan kereta api.

Perkembangan Bandar

      Perkembangan ekonomi,terutama perusahaan getah dan bijih timah mengakibatkan kemasukan buruh secara beramai-ramai dari India dan China.Secara tidak langsung ia mewujudkan masyarakat yang majmuk di Negara ini,terutama negeri-negeri di pantai barat Tanah Melayu.

      Pada kurun ke-19,bandar-bandar baru muncul akibat kegiatan ekonomi seperti perlombongan bijih timah dan perladangan.Pembinaan jalan raya dan kereta api juga memudahkan kemunculan bandar-bandar  baru.Beberapa Bandar baru berkembang di Larut,Kinta dan Lembah Kelang.Antara bandar-bandar yang muncul dari kegiatan perlombongan bijih timah termasuk Lukut,Kampar,Kuala Lumpur,Taiping,Ipoh ,Seremban dan Rawang.

      Beberapa factor yang mempercepatkan proses inin ialah pertambahan bilangan penduduk dengan kemasukan buruh dari India dan China.Di bandar-bandar ini,terdapat berbagai-bagai jenis kemudahan seperti perkhidmatan pos,telegraf,sekolah dan kedai.Selain kemudahan-kemudahan moden,kedudukan yang strategic juga menyebabkan beberapa bandar berkembang menjadi pusat perdagangan.Contohnya Kuala Lumpur.

     Di Perak,Taiping menjadi pusat pentadbiran pada tahun 1876.Taiping dilengkapkan dengan pelbagai kemudahan yang sesuai dengan kedudukannya sebagai pusat pentadbiran.Teluk Anson merupakan satu lagi bandar yang penting di Perak.Kawasan perbandaran Teluk anson merangkumi tiga petempatan yang penting iaitu Teluk Mak Intan,Pasir Bedamar dan Durian Sebatang.Leftenen Gabenor Pulau Pinang yang membantu dalam merancang pembinaan bandar Teluk Anson.Oleh itu,bandar ini dinamakan sempena nama beliau.Teluk Anson menjadi pusat pentadbiran bagi kawasan Hilir Perak yang meliputi kawasan-kawasan yang kaya dengan bijih timah seperti Kinta.Kini,kerajaan telah menukar nama Teluk Anson kepada Teluk Intan.

     Proses urbanisasi bertanggungjawab membangunkan beberapa bandar seperti Ipoh,Kuala Lumpur dan Pulau Pinang yang menjadi tumpuan penduduk.Komposisi penduduk Tanah Melayu mula berubah dengan kemunculan masyarakat majmuk.

     Kaum India dan Cina lebih banyak menetap di kawasan-kawasan bandar manakala orang Melayu menetap di kawasan luar bandar.Proses urbanisasi sebelum kemerdekaan meluaskan jurang perbezaan antara kaum-kaum di tanah air kita.

      Proses urbanisasi juga dapat dikesan di Sabah dan Sarawak.Walaubagaimanapun proses ini tidak begitu ketara atau cepat.Bandar utama di Sarawak ialah Kuching.Kuching dibuka pada tahun 1830-an atas usaha pembesar-pembesar dari Brunei.Kuching berkembang dengan cepat sebagai pusat perdagangan dan pentadbiran Sarawak.Bandar ini dilengkapkan dengan jalan raya,bangunan moden,persekolahan,hospital dan pejabat pos.

      Bandar-bandar seperti Sibu dan Miri juga dimajukan.Pada tahun 1910 petroleum telah dijumpai di sini dan ini menyebabkan pembangunan bandar Miri.

      Bandar-bandar utama di Sabah pula ialah Kudat,Jeseelton dan Sandakan.Kompeni Berpiagam yang memerintah Borneo Utara pada masa itu telah menjadikan Kudat sebagai ibu negeri.Kemudian pada tahun1883 ibu negeri Sabah ditukar ke Sandakan.Sandakan terletak berhampiran dengan kawasan perindustrian kayu balak.Ini menjadi satu factor yang menggalakkan perkembangannya.Bandar Jesselton diasakan pada tahun 1900.Pada tahun 1967 Jesselton dikenali sebagai Kota Kinabalu dan menjadi ibu negeri Sabah.Perusahaan getah membawa kekayaan kepada bandar ini.Jalan kereta api juga dibina dari Jesselton ke Beaufort.

Kesimpulan

Ekonomi komersial Tanah Melayu dimulakan dengan perkembangan perusahan bijih timah diikuti dengan perusahaan getah berikutan campur tangan British di Negeri- negeri Melayu pada tahun 1874.Kedua-dua perusahaan ini menjadi nadi dan sumber pendapatan utama Tanah Melayu sehingga  abad ke 20.

Perkembangan perusahaan bijih timah dan getah adalah asas pembentukan ekonomi    berbentuk komersial di Tanah Melayu pada abad ke 19 dan 20.Perkembangan kedua-dua perusahan ini bukan saja membantu perkembangan ekonomi bahkan membantu meningkatkan taraf hidup penduduk Tanah Melayu.